karstik bölge ne demek?

Karstik Bölgeler Hakkında Bilgi

Karstik bölge, kolayca çözünebilen kayaçların (başta kalker, dolomit ve jips) bulunduğu ve suyun etkisiyle çözünerek karakteristik yer şekillerinin oluştuğu alanlardır. Bu çözünme süreci, yüzey ve yeraltı sularının kayaçlardaki çatlaklar ve boşluklar boyunca ilerleyerek kayaçları eritmesiyle gerçekleşir.

Karstlaşma Süreci: Karstik bölgelerdeki şekillerin oluşumunda temel etken, karbondioksit (CO2) açısından zenginleşmiş suyun kayaçları çözmesidir. Yağmur suyu atmosferden ve topraktan geçerken CO2 alarak karbonik asit (H2CO3) oluşturur. Bu asidik su, kalsiyum karbonat (CaCO3) içeren kayaçlarla temas ettiğinde çözünmeyi hızlandırır.

Karstik Yer Şekilleri: Karstik bölgelerde görülen başlıca yer şekilleri şunlardır:

  • Yüzey Şekilleri:

    • Lapya: Çözünmeyle oluşan küçük oluk ve yarıklardır.
    • Dolinden: Huni şeklinde çukurlardır.
    • Uvala: Birkaç dolinin birleşmesiyle oluşan daha büyük çukurlardır.
    • Polye: Geniş, düz tabanlı ovalardır.
    • Obruk: Yer altı mağaralarının tavanının çökmesiyle oluşan derin çukurlardır.
  • Yeraltı Şekilleri:

    • Mağara: Yeraltında çözünmeyle oluşan boşluklardır.
    • Sarkıt: Mağara tavanından aşağıya doğru sarkan kalsiyum karbonat birikintileridir.
    • Dikit: Mağara tabanından yukarıya doğru yükselen kalsiyum karbonat birikintileridir.
    • Sütun: Sarkıt ve dikitlerin birleşmesiyle oluşan sütun şeklindeki oluşumlardır.
    • Yeraltı%20Deresi: Yeraltında akan su kanallarıdır.

Karstik Bölgelerin Özellikleri:

  • Su kaynakları genellikle yeraltındadır.
  • Yüzeyde su azdır.
  • Toprak verimliliği düşüktür.
  • Ulaşım zor olabilir.
  • Turizm potansiyeli yüksektir (mağaralar, obruklar vb.).

Önemli Karstik Bölgeler:

Dünyada ve Türkiye'de birçok karstik bölge bulunmaktadır. Türkiye'deki başlıca karstik bölgeler Akdeniz Bölgesi (özellikle Toroslar) ve Göller Yöresi'dir.